Od najmłodszych lat jak mantrę powtarza się nam, że „aby zdrowe zęby mieć, trzeba tylko chcieć”. Nie da się ukryć, iż codzienne i dokładne mycie zębów to jeden z najskuteczniejszych sposobów na zapewnienie higieny jamy ustnej. Jednak czasami zęby są na tyle wrażliwe, że bolą podczas żucia jedzenia, a nawet podczas szczotkowania. To jedna z oznak kruchych zębów, czyli stanu charakteryzującego się słabym szkliwem, które łatwo się odpryskuje lub pęka. Wszystko to pomimo tego, że szkliwo jest najtwardszą substancją w ludzkim ciele, silniejszą i trwalszą niż same kości. W naszych rozważaniach poruszymy kwestię przyczyn kruchości zębów, wskazując równocześnie na możliwe sposoby zapobiegania i leczenia takich problemów stomatologicznych.
Komu najczęściej kruszą się zęby?
Odpowiadając na tak postawione pytanie trzeba przyznać, że właściwie każda osoba jest narażona na wystąpienie symptomów kruchych zębów, jednakże są jednostki bardziej predystynowane do tego rodzaju powikłań zdrowotnych.
Z jednej strony kruche zęby zaobserwować można najwcześniej u całkiem młodych pacjentów. Wskazuje się nawet, że takowa przypadłość dotyka jednego na pięcioro dzieci, a badania pokazują, iż są one jednocześnie dziesięciokrotnie bardziej narażone na próchnicę. Kruche zęby w przypadku mleczaków to jednak nic niezwykłego, gorzej jeśli taka nieprawidłowość pojawia się u dorosłych już pacjentów.
W przypadku zębów stałych na kruchość narażone są przede wszystkim osoby, które nie przestrzegają podstawowych zasad higieny jamy ustnej. Brak szczotkowania połączonego z odpowiednia fluoryzacją sprawia bowiem, że po jakimś czasie zęby nie tylko tracą swój naturalny połysk i białą barwę, ale szkliwo staje się właśnie coraz bardziej kruche. Problemem jest również wiek pacjenta – podobnie jak kości w naszym ciele, tak również zęby stają się coraz bardziej łamliwe i wrażliwe na podrażnienia. Zwłaszcza zatem pacjenci w podeszłym wieku powinni zwracać szczególną uwagę na stan swojego uzębienia i kontrolować je podczas wizyt u stomatologa.
Jak wygląda leczenie ukruszonego zęba u stomatologa?
Kiedy kruche szkliwo się stopniowo rozpada, automatycznie osłabia zęby. Kiedy lekarze stomatolodzy napotykają słabe zęby, wiedzą, że najczęściej przyczyną jest leżący u podstawy problem z kruchym szkliwem. Jeśli zaczniesz więc doświadczać tego rodzaju kłopotów, powinieneś niezwłocznie udać się do dentysty na kontrolę i ewentualne leczenie.
Na początek nieco smutna konstatacja. Otóż niestety szkliwo zębów nie ma komórek regeneracyjnych i nie może samoistnie odrosnąć po rozpadzie. Jednakże dentyści mają kilka opcji leczenia w celu wzmocnienia łamliwych zębów. Wskazuje się tutaj na terapię fluorkową, zastosowanie koron, licówek lub specjalistycznych uszczelniaczy stomatologicznych.
Minerał fluorkowy zapobiega próchnicy i próchnicy. Dentysta może zalecić suplementy i żele z fluorem w celu rewitalizacji i wzmocnienia słabych zębów. Środek taki występują w postaci tabletek, kropli doustnych i gum do żucia. Nie trzeba podkreślać, że ostatnia forma jest najmilej widziana przez nasze najmłodsze pociechy.
Drugą z wymienionych opcji są korony lub licówki, czyli spersonalizowane porcelany cementowane na zębach w celu wspomożenia odbudowy zębów. Korony pokrywają cały ząb, natomiast licówki tylko przednią część szkliwa. Korony i licówki nie tylko poprawiają atrakcyjność estetyczną, ale także tworzą grubą powłokę, która zapobiega dalszemu pękaniu zębów.
Jednym z najciekawszych wariantów leczenia kruchych zębów są uszczelniacze stomatologiczne. Jak to działa w praktyce? Powierzchnie zębów przeznaczone do żucia mają głębokie rowki, które nie są łatwe do czyszczenia. W związku z tym są podatne na próchnicę, jedną z bezpośrednich przyczyn kruchości zębów. Dentyści mogą nakładać plastikowe powłoki na powierzchnię żucia, aby zapobiec postępującej erozji. Uszczelniacze tworzą również silną zaporę przed odpryskiwaniem lub pękaniem szkliwa.
Przyczyny
Przyczyn kruszenia się zębów jest naprawdę wiele. jeżeli chodzi o kruche zęby – przyczyna wskazuje jednocześnie na metodę prewencji lub leczenia. Tylko właściwe zidentyfikowanie winowajcy może w tym wypadku wpłynąć na trafną diagnozę i dalsze postępowanie.
Duże ubytki próchnicze
Zacznijmy od ubytków w zębach, zwłaszcza tych sporej wielkości ubytków próchniczych. Powodują one bowiem stopniowe osłabianie tkanek twardych naszych zębów. Przykrym tego efektem może być w konsekwencji nagłe kruszenie się szkliwa lub nawet odpadanie całych kawałków zęba. Tylko regularne wizyty stomatologiczne i podjęte na czas działanie mogą zatrzymać tego rodzaju zgubne procesy.
Palenie tytoniu
Smakosze papierosów też powinni się pilnować. Pewnie większość z nich uzna, że jeżeli chodzi o kruche zęby – przyczyna nigdy nie będzie się wiązać z wdychaniem do płuc tego „przyjemnego dymku”. Będą w tym wypadku w poważnym błędzie! Otóż w samym tytoniu występują szkodliwe związki chemiczne, które znacznie wpływają na trwałość szkliwa zębów. Tak, z paleniem nie wiążą się tylko nieestetyczne przebarwienia. Warto się zatem dwa razy zastanowić przed sięgnięciem po kolejną paczkę ulubionego nałogu…
Próchnica
Wśród najbardziej istotnych przyczyn wymienia się oczywiście, wspomnianą już, niesławną próchnicę. Problem, który dla wielu młodych ludzi staje się źródłem traumatycznych przeżyć w szkolnych gabinetach stomatologicznych, a który może rzutować na przyszłość naszego zdrowia. Warto wskazać, że zapalenie próchnicze lubi się rozwijać wewnątrz zęba i często nie jest widoczne w początkowej fazie gołym okiem. Jednak już wtedy trwają zgubne procesy, które prowadzą do kruchości i łamliwości zębów. Jeżeli na czas nie podejmiemy leczenia może być jeszcze gorzej! Kruche zęby to pierwszy krok do utraty siekacza czy trzonowca. Pamiętajmy, aby nie ignorować bolących zębów, bo jeżeli chodzi o kruche zęby – przyczyna numer jeden to właśnie próchnica.
Bruksizm
Także i ta przypadłość jest często wymieniana wśród przyczyn kruchych zębów. Nadmierne zgrzytanie zębami, mające też swoje przyczyny, sprawia, że dochodzi do ścierania szkliwa i jednocześnie osłabiania jego struktury. Pojawiają się odpryski z zębów, a w konsekwencji ubytki w uzębieniu.
Kwasowa erozja szkliwa
Kwasy to prawdziwy cichy zabójca naszych zębów. Dlatego tak istotne jest utrzymywanie prawidłowej diety, wolnej od nadmiernej ilości pokarmów kwaśnych, ale i słodkich. Pod wpływem kwasów dochodzi bowiem do rozpuszczenia się hydroksyapatytów, minerałów tworzących szkliwo.